چکیده

هدف:

این پژوهش در پی کشف و معرفی معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام و طراحی، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه آن به منظور سنجش میزان این معیارها در داوطلبان همسر گزینی و ازدواج می باشد

روش:

در تحقیق حاضر ابتدا با استفاده از منابع معتبر اسلام، معیارهای انتخاب همسر به صورت توصیفی جمع آوری و سپس آزمون انتخاب همسر براساس آن ساخته می شود. این پژوهش از حيث هدف در زمره مطالعات کاربردی و از حیث روش در طبقه طرحهای غیر تجربی و از نوع ساخت آزمون قرار می گیرد

ابتدا با بررسی آیات قرآن کریم و منابع حدیثی در زمینه خانواده، معیارهای همسر گزینی استخراج و پس از داوری تخصصی، پرسشنامه ای با 95سؤال برای پسران و ۱۲۲سؤال برای دختران آماده شد. پس از اجرای آزمایشی آزمون و تحلیل نتایج اولیه، تعداد سوالات پسران به ۷۱ و دختران به ۱۰۸ پرسش کاهش یافت. پرسشنامه اصلاح شده در نمونه ۳۳۷ نفری از پسران و ۴۲۴ نفری از دختران طلبه و دانشجوی حوزه های علمیه و دانشگاه های اصفهان و قم که بر اساس نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شده بودند، اجرا گردید. برای بررسی روایی نهایی آزمون، در ابتدا داده ها با استفاده از رایانه به صورت اکتشافی و سپس تحلیل عاملی تجویزی (تائیدی) مورد تحلیل عاملی قرار گرفت. پس از حذف سؤالات دارای بار عاملی کمتر از ۳۰/0 ، تعداد سوالات پرسشنامه پسران به ۶۱ و دختران به ۸۳ رسید

یافته ها:

: نتایج بیانگر آن است که:

- پرسشنامه های مربوط به دختران و پسران مقیاس انتخاب همسر از دیدگاه اسلام، از نمره همسانی درونی و همبستگی مطلوبی بر اساس روش دو نیمه سازی برخوردار است

- نتایج تحلیل عاملی تجویزی حاکی از آن است که هر دو پرسشنامه دارای هشت عامل هستند.

-عوامل پرسشنامه دختران شامل: پاپندی مذهبی، تقوی گرایی، تجمل گرایی، آرامش گری، ناتوانی در مهار خود، خود محوری، خانواده گرایی و ابراز محبت

و عوامل پرسشنامه پسران شامل: پایبندی مذهبی، توجه به ظواهر، خودگرایی، انعطاف ناپذیری، ادب، توجه به ظواهر مذهبی، آرامش بخشی و استقلال طلبی می باشد. همچنین ثبات آزمون با انجام باز آزمون تایید گردید

نتیجه:

ضمن تایید این نکته که از منابع دینی می توان آزمون های معتبر روانشناختی استخراج و با معیارهای علمی مورد استفاده قرار داد، ارزیابی پرسشنامه انتخاب همسر نشان داد که این پرسشنامه دارای عوامل زیر بنایی همبسته برای سنجش شاخص ها و ویژگی های انتخاب همسر میباشد و از روایی و اعتبار مطلوب برخوردار است. بنابر این، می توان آن را در مشاوره ازدواج مورد استفاده قرار داد.

کلید واژه ها:

آزمون پیش از ازدواج، معیارهای انتخاب همسر، مقیاس، خانواده در اسلام

نوع

مقیاس