چکیده

هدف:

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تبیین مراحل تحول ایمان به خدا در کودکان و نوجوانان مسلمان ایرانی بر پایه یک مدل سه مؤلفه ای شناخت ایمانی، عاطفه ایمانی، و التزام ایمانی انجام گرفت (که با تحلیل عاملی تأییدی انجام شده، مؤلفه شناخت ایمانی به دو مؤلفه مجزای «شناخت خدا» و «شناخت نظام معنایی» تقسیم شد و مؤلفه های مورد سنجش به چهار مؤلفه افزایش یافت).

روش:

گروه نمونه شامل ۱۹۸ دانش آموزان دختر و پسر ۷ تا ۱۷ ساله مدارس شهر قم بود که بر اساس روش نمونه برداری طبقه ای انتخاب شدند. داده ها بر پایه روش بالینی و از طریق مصاحبه انفرادی نیمه ساخت یافته، گردآوری و توسط پنج متخصص روان شناسی و علوم حوزوی ارزیابی و نمره گذاری و با استفاده از تحلیل محتوا، تحلیل واریانس یک و چند راهه و مشخصه های آماری توصیفی تحلیل شد

یافته ها:

نتایج نشان داد که:

- مفهوم کلی ایمان به خدا را می توان در چهار مرحله تحولی ایمان حسی نامتمایز، ایمان مفهومی آموخته شده، ایمان انتزاعی ابتدایی و ایمان انتزاعی کامل متناظر بر چهار گروه ۷ -۸ -۹- ۱۱، ۱۲ – ۱۳- ۱۴ و۱۷ سال طبقه بندی کرد.

-گروه بندی سنی مؤلفه های چهارگانه ایمان به خدا شامل شناخت خدا ۷ –۸-۹-۱۱، ۱۲ - ۱۴ - ۱۵ - ۱۷ سال، شناخت نظام معنایی ۷ –-۸-۹-۱۱-۱۲-۱۳-۱۴-۱۷ سال، عاطفه ایمانی ۷ – ۸-۹-۱۱، ۱۲ - ۱۳ و ۱۴ - ۱۷ و التزام ایمانی ۷- ۹, ۱۰ -۱۲، ۱۳ - ۱۴ و ۱۵ - ۱۷ به دست آمد.

- تفاوت بین دو جنس نشان داد که تنها در مؤلفه عاطفه ایمانی دختران به گونه معناداری نمره بیشتر از پسران به دست آوردند

نتیجه:

یافته ها بیانگر تفاوت های مفهومی و تحولی ایمان به خدا در کودکان و نوجوانان ایرانی در مقایسه با نظام های تحولی مشابه در مبانی نظری روان شناسی بود

کلید واژه ها:

ایمان به خدا، مراحل تحول ایمان، کودکان و نوجوانان مسلمان، مصاحبه بالینی

نوع