چکیده

هدف:

هدف پژوهش حاضر استنباط و ارائه الگوی ساختار قدرت در خانواده از منابع اسلامی و مقایسه آن با الگوی ساختار قدرت بر اساس منابع خانواده درمانی ساخت نگر است. ساختار صحیح قدرت درخانواده به عنوان یکی از عوامل تحکیم خانواده و آسیب آن به عنوان یکی از منابع تعارضات و اختلافات زناشویی و اختلالات فرزندان به حساب می آید.

روش:

به این منظور به روش تحلیل محتوا، آیات و روایات مربوط به جایگاه افراد در خانواده، گردآوری شده و سپس دسته بندی و طبقه بندی شده و در نهایت مفاهیم و نظرات مشترک استخراج شده و الگوی نهایی به دست آمده است. به دست آوردن الگوی روانشناختی نیز بر اساس جستجو در منابع دست اول و دسته بندی و نتیجه گیری به دست آمده و در نهایت این دو الگو با یکدیگر مقاسیه گردیده است.

یافته ها:

الگوی به دست آمده از منابع اسلامی نشان می دهد، والدین در خانواده بالاترین جایگاه را داشته و فرزندان باید مطیع باشند و در زیر منظومه والدین نیز مرد از جایگاه بالاتری برخوردار بوده و زن باید از او اطاعت نماید. در میان فرزندان نیز فرزند پسر بزرگتر از جایگاه و نفوذ بیشتری نسبت به خواهران و برادران خود برخوردار می باشد. در الگوی روانشناختی نیز والدین بالاترین جایگاه را داشته و فرزندان باید از آنها اطاعت نمایند، اما در زیر منظومه والدین زن و مرد از حیث جایگاه مساوی و برابر می باشند و در میان فرزندان نیز هر کدام که بزرگتر باشد، می تواند از جایگاه و نفوذ بیشتری برخوردار باشد.

نتیجه:

مقایسه دو الگو نشان می دهد که تشابه اساسی آنها در جدا بودن زیر منظومه والدین از فرزندان و جایگاه بالاتر والدین است و تفاوت اساسی آنها در جایگاه بالاتر مرد در الگوی اسلامی و جایگاه برابر مرد و زن در الگوی روانشناختی می باشد.

کلید واژه ها:

اسلام، روانشناسی، خانواده درمانی ساخت نگر، خانواده، ساختار خانواده، الگو، سلسله مراتب قدرت، مدیریت

نوع